Balıkesir Üniversitesi Tıp Fakültesi Yoğun Bakın Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tülin Ayazoğlu Çin’de hızla yayılan covid benzeri HMPV salgınına karşı alınması gereken gereken önlemleri ve tedbirleri anlattı. 5 yaşından küçüklerin ve 65 yaşından büyüklerin İnsan Metapnömovirüsü (HMPV) karşı dikkatli olması gerektiğini ifade ederek, bu virüs ile dünyanın 2001 yılında tanıştığını söyledi.
Çin’de yeni bir virüs kaynaklı yaşanan hastalıklara değinen Prof. Dr. Tülin Ayazoğlu, patojen ile ilgili değerlendirmede bulundu. Ayazoğlu, "Dünya, 2019’da Covid-19’un yol açtığı aylarca süren pandemiyi binlerce can kaybı ve küresel yıkımı hafızalardan silememişken, Çin’den yayılan İnsan Metapnövirüsü (HMPV) benzer bir tehdidi yeniden gündeme getiriyor. Hızla yayılan bu virüs, 5 yıl aradan sonra Covid-19’un yıkıcı etkilerini yeniden hatırlatıyor. Salgın korkuları tekrar gündeme gelirken, insanlık bir kez daha küresel bir sağlık krizinin eşiğinde mi? Peki, HMPV virüsü ve Covid-19 ile arasındaki farkları nelerdir? Küresel bir alarm dahilinde nasıl korunmalıyız. Bu sorularla baş başa kalıyoruz. Ancak HMPV’nin Covid-19 gibi küresel bir pandemiye yol açma potansiyeli mevcut değildir. Bu yüzden Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Çin Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC), şu ana kadar HMPV nedeniyle herhangi bir olağanüstü hal ilan etmemiştir. Öte yandan HMPV, Covid-19 gibi yeni ve beklenen bir virüs değil, ilk olarak 2001’de tanımlanan bu virüsün öksürük, ateş, burun tıkanıklığı ve nefes darlığı gibi semptomlarla birlikte üst ve alt solunum yolu enfeksiyonlarına neden olduğu uzun süredir bilinen bir patojendir. Bu yüzden, dünyada büyük bir panik oluşturacak kadar acil bir durum olmadığı vurgulanmaktadır. İnsan metapnömovirüsü (HMPV), genellikle soğuk algınlığına benzer semptomlara neden olan bir virüstür. Genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olur, ancak bazen zatürre, astım alevlenmeleri gibi alt solunum yolu enfeksiyonlarına neden olabilir veya kronik obstrüktif akciğer hastalığını (KOAH) kötüleştirebilir. HMPV enfeksiyonları kış ve ilkbaharın başlarında daha yaygındır" dedi.
Kimler risk altında?
Prof. Dr. Ayazoğlu HMPV virüsünden korunmak için alınması gereken tedbirleri anlatarak, 5 yaşından küçükler (özellikle prematüre bebekler) veya 65 yaşından büyüklerin, bağışıklık sistemi zayıf olanların (HIV, kanser veya otoimmün bozukluklar gibi rahatsızlıkları olanlar veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullananların), astım veya KOAH hastalarının risk altında olduğunu açıkladı. Ayazaoğlu, "Öksürük, ateş, burun akıntısı, boğaz ağrısı, hırıltı, nefes darlığı ve döküntü olarak görülüyor. Virüs, genellikle öksürme, hapşırma, el sıkışma ve kirli yüzeylere (Telefon, kapı kolu, klavye veya oyuncak gibi yüzeylere veya nesnelere) dokunmak yoluyla yayılmaktadır. Bu da, özellikle kalabalık alanlar ve kapalı ortamları riskli hale getirmektedir. İnsan metapnömovirüsünü tedavi eden herhangi bir antiviral ya da antibiotik ilaç yoktur. Çoğu hasta, kendilerini daha iyi hissedene kadar dinlenme, bol sıvı alımı ve ateşi düşürücüler gibi terapi yöntemleriyle evde semptomları yönetebilir. Ancak küçük çocuklar, yaşlılar ve immun sistemi zayıf bireyler için, virüs daha ciddi sorunlara yol açabileceğinden, bu grup hastaların, hastanede yatarak tedavi ihtiyacı olabilir. Ellerin sık sık su ve sabun ile yıkanması; sabun ve su kullanılmıyorsa alkol bazlı bir el dezenfektanı kullanması. Hapşırırken veya öksürürken ağız ve burnun eller ile değil de dirsek ile kapatılması. Soğuk algınlığı veya diğer bulaşıcı hastalıklara yakalananların başkalarının yanında bulunmasından kaçınması eğer kaçınamıyorsanız maske takması gerekir" ifadelerini kullandı.
İnsan metapnömovirüsü (HMPV) virüsünün, genellikle soğuk algınlığına benzer semptomlara neden olan yaygın bir virüs olduğunu belirten Prof. Dr. Ayazoğlu, "5 yaşından büyükseniz, muhtemelen en az bir kez geçirmişsinizdir. Çoğu zaman, birkaç gün içinde evde iyileşirsiniz. Ancak bazen HMPV ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Küçük çocuklar, 65 yaş üstü yetişkinler ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde ciddi hastalık riski daha yüksektir. HMPV hakkında herhangi bir endişeniz varsa sağlık uzmanınızla görüşün. Siz veya çocuğunuz nefes almada zorluk çekiyorsa, yüksek ateş var ise, ciltte, dudaklarda veya tırnaklarda mavileşme (siyanoz) veya ciddi hastalığın başka belirtilerini gösteriyorsanız hemen tıbbi yardım almak için bir sağlık kuruluşuna başvurun" dedi.
