VİDEO HABER /UMUT ÇOR
İran’da Bir Tuz Mağarasında Keşfedilen Antik İnsanın Hikayesi
Tuz adam İran’daki Chehrabad Tuz Madeni’nde keşfedilen bir doğal mumya. Zanjan Eyaletinde bulunan maden Tahran’a 340 km uzaklıkta. 1700 yıl önce tuz madeninde gerçekleşen bir göçük sonrası bu antik insan tuza gömülerek ölüyor ve tuz onu koruyor. Bu sayede 1700 yıl önceki dünyadan müthiş bir keşif imkanı doğuyor.
Bölgede toplam altı tuz adam keşfedildi ve bunlar Ahameniş ve Sasani dönemleri de dahil olmak üzere farklı dönemlere ait.
1994 yılında ilk tuz adam keşfedildiğinde Chehrabad Tuz Madeni’nde ticari tuz madenciliği faaliyetleri yürütülüyordu. Mumyalanmış kalıntılarının yanı sıra, demir bıçaklar ve altın bir küpe de dahil olmak üzere çeşitli eserler de ortaya çıkarılmıştı.
Aralarındaki en ünlü tuz adam Tahran’da bulunan İran Ulusal Müzesi’nde sergileniyor. Müzeyi ziyaretimde videosunu çektiğim bu buluntu beni çok şaşırtmıştı. Adamın yaklaşık 1700 yıl önce, Sasani İmparatorluğu döneminde yaşadığı ve 35 ila 40 yaşları arasında öldüğü tahmin ediliyor.
1700 yaşındaki bu adamın giysilerini, takılarını, ayakkabısını görmek heyecan vericiydi. Tuz adam sanki bir zaman yolculuğu yapmıştı.
Sonraki yıllarda daha fazla tuz adam keşfedildi. 2004-2007 yılları arasında 6 tuz adam daha bulundu.
Tuz adamların keşfi, arkeologların bu eski tuz madencilerinin hayatlarına bir bakış atmalarını sağladı ve yirmi yıldan fazla bir süre önce keşfedilmelerinden bu yana mumyaların yanı sıra madenin kendisi üzerinde çok sayıda bilimsel araştırma yapıldı. Bu tür araştırmaların yapıldığı alanlar arkeobotanik, arkeozooloji, izotop analizi, madencilik arkeolojisi ve fiziksel antropolojidir.
Bu çalışmalar, arkeologların antik madencilik uygulamalarını daha iyi anlamalarına yardımcı oldu. Örneğin, çeşitli eserler ve eko-gerçekler stratigrafik katmanlarında incelenerek Ahameniş, Sasani ve İslami olmak üzere üç farklı madencilik evresi ayırt edilmiştir.