2023 Yılı Aralık ayında yapılan Sommeliers’s Sellection şarap fuarında kulisler birden bir yönetmelik haberiyle çalkalanmaya başlamıştı.
Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair 4733 sayılı kanunda değişiklik yapılmış, 8/A yetki maddesi eklenmişti. İçki ve sigara üreticileriyle ithalatçılarına izin, uygunluk ve yetki belgesi verilmesi, tadil ve süre uzatımları için teminat zorunluluğu getirilecekti. Halen faaliyetine devam eden işletmeler dahil. Bu düzenlemeye göre, içki ve sigara piyasasında üretici, ithalatçı olarak faaliyet gösterebilmek için 50 milyon liraya kadar belirlenecek teminatın yatırılması gerekiyordu. Üstelik herhangi bir teminat değil. Sadece para, banka teminat mektubu ve devlet iç borçlanma senetleri. Görünen oydu ki; 30 milyon TL nakit veya nakit benzeri teminatı Maliye’ye veremeyen 300 bin litre ve üstü kapasiteli şaraphaneler kapanacak ve de yenileri açılamayacaktı. 20 bin litre altında teminat 5 milyon TL, 20 bin – 300 bin litre arası 10 milyon TL.
O günden bu güne Tarım Bakanlığı başta Şarap Üreticileri Derneği olmak üzere konuyla ilgili birçok görüşme yaptı. Üzümün en yüksek katma değerle işlendiği şarabın artan ihracat ivmesi, yurtiçi pazarda her geçen gün sayısı artan butik şaraphanelerin ülkeye vergi katkısı gibi birçok olumlu şey anlatıldı. Zaten bir şarap imalat tesisi kurmanın yüksek maliyetine bir de teminat mektubu maliyetinin eklenmesiyle sektörün büyük bir darbe alacağı aktarıldı.
O kadar görüşmeler göstermelik yapılmış demek ki. 30 Nisan 2024 itibari ile teminat mektubu zorunluluğu yönetmeliği yürürlüğe girmiş bulunuyor. Tam şarapçılığımız uluslararası başarılara imza atıyor derken butik şarapçılığı bitirecek bu uygulama ülkemize hem vergi kaybı oluşturacak, hem de üzüm yetiştiricilerimiz üzümlerini düşük fiyata satmak zorunda kalacaklar. Değerli bürokratlarımız da en düşük katma değerli üzüm ürünü olan dünya kuru üzüm ihracat şampiyonu olmamızla övünüp Anadolu şarapçılığını bitirdiklerinin bahsini bile açmayacaklar.
Bakalım henüz dumanı üstünde tüten yeni yönetmeliğin yaratacağı sıkıntıların izleri neler olacak?
Yürürlüğe giren tebliğin ilgili maddelerini aşağıda okuyabilirsiniz.
Herkese iyi hafta sonu dileklerimle
...
(3) Alkollü içki sektöründe, Tesis Kurma İzin Belgesi ve/veya Üretim İzin Belgesi bulunanlar ile bu belgeleri almak ya da üretim tesisini devralmak amacıyla başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerden;
a) Fermente alkollü içki ana kategorisinde yıllık üretim kapasitesi; 20.000 litreye kadar (20.000 litre dahil) olanlardan beşyüzbin Türk lirası, 20.000 litreden 100.000 litreye kadar (100.000 litre dahil) olanlardan birmilyon Türk lirası, 100.000 litreden 300.000 litreye kadar (300.000 litre dahil) olanlardan ikimilyon Türk lirası, 300.000 litreden 2.000.000 litreye kadar (2.000.000 litre dahil) olanlardan dörtmilyon Türk lirası, 2.000.000 litreden 10.000.000 litreye kadar (10.000.000 litre dahil) olanlardan sekizmilyon Türk lirası, 10.000.000 litreden 50.000.000 litreye kadar (50.000.000 litre dahil) olanlardan onbeşmilyon Türk lirası, 50.000.000 litreden fazla olanlardan ellimilyon Türk lirası,
b) Distile alkollü içki ana kategorisinde yıllık üretim kapasitesi; 2.000.000 litreye kadar (2.000.000 litre dahil) olanlardan dörtmilyon Türk lirası, 2.000.000 litreden 5.000.000 litreye kadar (5.000.000 litre dahil) olanlardan sekizmilyon Türk lirası, 5.000.000 litreden 10.000.000 litreye kadar (10.000.000 litre dahil) olanlardan onikimilyon Türk lirası, 10.000.000 litreden 50.000.000 litreye kadar (50.000.000 litre dahil) olanlardan onbeşmilyon Türk lirası, 50.000.000 litreden fazla olanlardan ellimilyon Türk lirası,
(4) Alkol sektöründe Tesis Kurma Uygunluk Belgesi, İşleme İzin Belgesi, Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bulunanlar ile bu belgeleri almak ya da üretim ve işleme tesisini devralmak amacıyla başvuru yapan gerçek ve tüzel kişilerden;
a) Etil alkol üretim tesislerinden yıllık üretim kapasitesi; 10.000.000 litreye kadar (10.000.000 dahil) olanlardan onbeşmilyon Türk lirası, 10.000.000 litreden fazla olanlardan yirmibeşmilyon Türk lirası,
b) Metanol üreticilerinden beşmilyon Türk lirası,
c) Etil alkol işleme tesisi olanlardan beşmilyon Türk Lirası, metanol işleme tesisi olanlardan birmilyon Türk lirası,
ç) Etil alkol ve metanol işleme tesisi olanlardan altımilyon Türk lirası,
teminat alınır.