Haber / Yavuz Arslan Karakoç
Son dönemde Avrupa ülkelerine ihraç edilen meyve ve sebzelerin gıda güvenliği açısından taşıdığı riskler Türkiye’nin tablosunda kötü izlenimler bırakıyor. Avrupa Komisyonuna bağlı Alarm ve Dayanışma Ağı'nın (ACN) 2023 raporuna göre Türkiye, geçen yıl AB sınırlarında gıda güvenliği risklerine ilişkin yapılan geri bildirimlerde 408 bildirimle ilk sırada yer aldı. Rapora göre, önceki yıllarda olduğu gibi, RASFF bildirimlerinin üçte birinden fazlasını sınır retleri oluşturdu. Pestisit kalıntısı sorunları en çok Türkiye'den gelen meyve ve sebzelerle ilgili oldu. Meyve ve sebze sevkiyatlarındaki pestisit kalıntılarına ilişkin Türkiye hakkında 168 bildirim yapıldı.
Geri gönderilen gıdalarda pestisit kalıntıları
Böcek gibi bitki zararlılarını ya da yabani otları önlemek veya azaltmak için kullanılan ilaçlardan ürünlerde kalıntı halinde kalan pestisit maddesi gıda güvenliğini riske atıyor. Bir pestisit için çeşitli sağlık zararlarına yol açtığına ilişkin kanıtlar biriktikçe kullanımına sınırlama ya da yasaklama getiriliyor. Ancak bir pestisite yasaklama getirilmesi o pestisitin gıda sisteminden çıktığı anlamına gelmiyor. Türkiye'den ihraç edilip de geri gönderilen ürünlerde Avrupa Birliği'nde yasaklanan pestisitlerden buprofezin ve profenofosa da rastlandı. RASFF bildirimleri arasında en yaygın geri dönme sebepleri arasında pestisit kalıntılarının yanı sıra, mikrobiyolojik bulaşmalar, mikotoksinler, yasaklı maddeler, etiketleme hataları, beyan edilmeyen içerik, yabancı madde ve ambalaj sorunları yer alıyor.
Mersin’de 4 bin 101 ton pestisit kullanımı var
Türkiye, Avrupa'daki pestisit bildirimlerinde ilk sırada gelirken Tarım ve Orman Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Türkiye genelinde geçen yıla ait pestisit kullanım miktarlarını yayımladı. Bakanlığın verilerine göre Türkiye'de 2013'te 39 bin 440 ton olan pestisit kullanımı 2015'ten sonra keskin bir artış göstererek 2020 ve 2021 yıllarında 53 bin, 2022'de 55 bin, geçen yıl ise 57 bin 766 tona ulaştı. 1980'lerde ise bu rakam 7-8 bin ton civarındaydı. Pestisitin en fazla kullanıldığı il ise 4 bin 849 tonla Adana oldu. Bu ili 4 bin 446 tonla Antalya, 4 bin 165 tonla Manisa, 4 bin 101 tonla Mersin ve 2 bin 283 tonla Konya izledi.